به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما ؛ پس از سال ها اجرای طرح خرید تضمینی محصولات کشاورزی در اقتصاد ایران که با وجود مزایای پرشمار در سالیان گذشته ادامه داشت ،همواره با گلایه های زیادی از سوی فعالان بخش کشاورزی به خصوص کشاورزان روبرو می شد.
از اصلی ترین دلایل گلایه دست اندرکاران بخش کشاورزی به خرید تضمینی دولت از کشاورزان می توان به پرداخت با تاخیر مطالبات کشاورزان، حضور پر شمار واسطه ها در بازار و خرید محصولات با نرخی پایین از کشاورزان، نبود مکانیسم تشویقی برای ارتقا تولید محصولات، نبود شفافیت و تعادل قیمتی و در طرف مقابل هزینه های سنگین این طرح برای دولت اشاره کرد.
همه این مشکلات باعث شده تا هیات وزیران در جلسه 1391/8/7 بنا به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد ماده (33) قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی ـ مصوب 1389 ، آیین نامه اجرایی این ماده قانونی را تصویب کند.
از آن زمان به بعد بود که سیاست قیمت تضمینی محصولات کشاورزی به جای خرید تضمینی بر سر زبان ها افتاد تا اینکه از سال 94 با تصویب هیات وزیران دو محصول ذرت خوزستان و جو کرمانشاه به صورت آزمایشی وارد چرخه سیاست قیمت تضمینی شدند که نتایج مثبت و رضایت اتحادیه های کشاورزی، مسوولان وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی به اجرای رسمی قیمت تضمینی جو و ذرت کل کشور طی سال 95 منجر شد.
همچنین ادامه موفقیت ها و مزایای این طرح باعث شد تا با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت جهاد کشاورزی، گندم 4 استان نیز برای سال جاری براساس سیاست قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری شود.
مصوبه " عرضه و معامله کل محصول گندم استانهای مرکزی، خراسان شمالی، اردبیل و زنجان در قالب سیاست قیمت تضمینی از طریق بورس کالا برای مصارف صنف و صنعت" که در جلسه مورخ هفتم خردادماه جاری هیأت وزیران تصویب شده بود، روز 20 خرداد ماه از سوی اسحاق جهانگیری معاول اول رئیس جمهور ابلاغ شد.
به این ترتیب هیأت وزیران در جلسه هفتم خرداد امسال به پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت جهاد کشاورزی و به استناد اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده 33 قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 نحوه اجرای عرضه و معامله گندم در بورس کالای ایران را تصویب کرد.
تقدیر ویژه حجتی و نوبخت از اجرای قیمت تضمینی
بنابراین گزارش، پس از آنکه عمر سیاست قیمت تضمینی در معاملات ذرت و جو، دو ساله شد، محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی با تقدیر از اجرای طرح قیمت تضمینی در بورس کالا از کاهش قابل توجه هزینه های دولت با اجرای این طرح خبر داد.
حجتی با اشاره به لزوم و مزایای جایگزینی قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی در بخش کشاورزی اعلام کرد که با این اقدام، دولت 700 میلیارد تومان نقدینگی کمتری به خرید تضمینی اختصاص داد و به زودی شاهد ورود محصولات دیگر کشاورزی به این طرح خواهیم بود.
همچنین محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز به تازگی با اشاره به موفقیت طرح قیمت تضمینی طی سال گذشته،گفت: امسال به منظور رشد تولید و تحکیم خودکفایی گندم چند مسیر را برای خرید گندم کشاورزان انتخاب کردیم که خرید گندم درمسیر نخست از سوی شرکت بازرگانی دولتی، مسیر دوم از طریق بورس کالای ایران و مسیر بعدی از سوی کارخانههای آرد است.
نوبخت در ادامه اجرای طرح قیمت تضمینی در بورس کالای ایران را برای کشاورزان مفید دانست و اظهار کرد: با عرضه گندم در بورس کالا زمینه برای پرداخت سریعتر مطالبات گندمکاران فراهم خواهد شد که امیدواریم این طرح همانند سایر طرحها در این بازار مالی با موفقیت انجام شود.
حمایت مجلس از قیمت تضمینی گندم
اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس کالا طی دو سال گذشته با حمایت نمایندگان مردم در مجلس نیز روبه رو شده است به طوریکه سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس معتقد است، عرضه تمامی محصولات کشاورزی به ویژه گندم و جو در بورس کالا می تواند به متعادل کردن قیمت این محصولات و رسیدن سود واقعی به کشاورزان منجر شود.
علی وقفچی افزود: از مزایای اصلی عرضه گندم براساس طرح قیمت تضمینی در بورس کالای ایران شفافیت قیمت و کیفیت مناسب است، بهطوریکه خریداران به واسطه عرضه محصول در بورس از لحاظ کمی و کیفی با خیال راحتتری به عرضههایی که از طریق بورس انجام میشود، روی میآورند.
وقف چی به حمایت از کشاورزان با توسعه طرح قیمت تضمینی اشاره کرد و گفت: مهم ترین مزیت قیمت تضمینی در بورس کالا، کنار رفتن دلالان پر شمار از بازار کشاورزی و کشف عادلانه قیمت ها در بورس کالا است.
در همین زمینه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه قیمت تضمینی باید جایگزین خرید تضمینی شود، معتقد است: مکانیسم معاملاتی بورس کالای ایران تاثیر قابل توجهی در نظام مند شدن قیمت گذاری محصولات کشاورزی و شفافیت معاملات دارد، چرا که وقتی قیمت محصولات در بازار و بورس تعیین شود، نزدیکترین قیمت به واقعیت بازار بوده و کشاورزان نگران ارزانفروشی محصولات خود نخواهند بود و تولید کشاورزی نیز تشویق خواهد شد.
او در خصوص اجرای قیمت تضمینی گندم گفت: عرضه گندم در بورس میتواند باعث پرداخت سریع وجه محصولات به کشاورزان، قطع دست دلالان از چرخه خرید، فروش و توزیع محصولات کشاورزی شود و موجبات شفافیت قیمت را فراهم آورد.
ماده 33 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی
قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و سوم تیرماه یکهزار و سـیصد و هشتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 6/5/1389 به تأیید شورای نگهبان رسید. براساس ماده33 این قانون، از تاریخ تصویب این قانون، علاوه بر اجراء قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی، در قالب بودجه های سنواتی و اعتبار مصوب، سیاست قیمت تضمینی نیز برقرار می شود.
تولیدکنندگان محصولات کشاورزی می توانند محصولات خود را در بازار بورس تخصصی کالای کشاورزی عرضه کنند.
در صورت کاهش قیمت بورس نسبت به قیمت تضمینی اعلام شده از سوی دولت، مابه التفاوت آن توسط دولت به تولیدکنندگان پرداخت می شود.
وزارت جهاد کشاورزی مکلف است هر ساله متناسب با شرایط تولید و بازار، محصولات تحت سیاست خرید و قیمت تضمینی را انتخاب و اعلام کند.
یک هفته با بورس کالا
این هفته رویدادها و اظهار نظرهای مختلفی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که استفاده از ظرفیت بورس کالا برای صادرات گندم مازاد داخلی و همچنین آغاز عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا از مهم ترین آنها بود.
به گزارش بورس کالای ایران ؛ مدیرعامل کارگزاری توسعه کشاورزی گفت: حجم بالای معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران بعد از اعتماد بیشتر دولت به بازار سرمایه و اجرایی شدن طرح قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی حاصل شده است.
مژده مولایی به بهبود روند معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران طی سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: از سال 90 تا پایان سال 95، چهار میلیون و 358 هزار و 851 تن انواع محصولات کشاورزی به ارزش بیش از 46 هزار میلیارد ریال در بورس کالا داد و ستد شد که معامله دو میلیون و 509 هزار تن محصول به ارزش بیش از 28 هزار میلیارد ریال تنها مختص سال 95 بوده است، یعنی نصف حجم معاملات پنج سال اخیر که این موضوع گویای پیشرفت روند معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالا است.
وی ادامه داد : این در حالی است که قیمت محصولات کشاورزی به شدت تحت تاثیرعرضه و تقاضا بوده و بورس کالا بهترین مکان برای کشف عادلانه و آزادانه قیمت این محصولات و در نتیجه معامله آنها محسوب می شود.
به گفته وی، روند رو به رشد معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالا را میتوان با معاملات کالاهای استراتژیک کشور از جمله گندم و جو و ذرت و همچنین محصولات ارز آوری مثل زعفران و پسته مشاهده کرد.
ادامه اجرای سیاست قیمت تضمینی جو در بورس کالا
مدیر سازمان تعاون روستایی استان همدان با بیان اینکه زمینه برای خرید تضمینی گندم در استان فراهم شده و تعاونیها آمادگی خرید را دارند، گفت: 79 مرکز اصلی و فرعی برای خرید تضمینی در نظر گرفته شده است.
رضا عباسی با اشاره به اینکه با شیوه عرضه محصولات در بورس کالای ایران شفافیت در حوزه خرید و فروش افزایش مییابد، ادامه داد: امسال نیز فروش جو به وسیله بورس کالا انجام میشود.
وی با بیان اینکه در سال گذشته شبکه تعاونیهای استان همدان 133 هزار تن جو را با قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری کرد که در بورس کالا عرضه شد، تصریح کرد: امسال خرید گندم در چند استان به صورت قیمت تضمینی انجام می شود اما در همدان همچنان خرید تضمینی گندم ادامه دارد اما جو با سیاست قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری می شود.
کاهش هزینه تولید مرغ با عرضه جوجه یک روزه در بورس کالا
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه عرضه جوجه یک روزه در بورس کالا راهکاری برای کاهش هزینه تولید مرغ در بازار به شمارمی آید، گفت: داد و ستد جوجه یک روزه توسط واسطه ها عاملی برای افزایش نرخ تولید مرغ در بازار تلقی می شود.
علی ابراهیمی، در خصوص عرضه جوجه یک روزه در بورس کالا، گفت: داد و ستد جوجه یک روزه توسط واسطه ها عاملی برای افزایش نرخ این محصول دربازار تلقی می شود، بنابراین با عرضه جوجه یک روزه در بورس کالا علاوه برتعیین نرخ منطقی برای این نوع از تولیدات می توان واسطه ها را نیز ازصنعت مرغداری حذف کرد.
نماینده مردم شازند درمجلس شورای اسلامی، تصریح کرد:همچنین با عرضه جوجه یک روزه در بورس کالا امکان دسترسی واحدهای غیرمجاز در عرصه خرید، محدود می شود زیرا برای خرید جوجه یک روز در بورس کالا متقاضیان باید مدارک مورد نیاز را به بورس ارائه دهند.
بورس کالا سوپاپ اطمینان صنایع پایین دستی
عضو هیات رئیسه کمیته پتروشیمی مجلس با بیان این که بورس کالا می تواند سوپاپ اطمینانی برای تامین مواد اولیه صنایع پایین دستی کشور باشد، گفت: صنایع پایین دستی در انتظار اجرای قانونی هستند که بر اساس آن، مواد خام و پتروشیمی باید در بورس کالا عرضه شود و اگر تا سه نوبت، تقاضای داخلی برای آن محصولات وجود نداشت، مجوز صادرات بگیرد.
سعید باستانی درباره عرضه محصولات پتروشیمی در بورس، گفت: بورس کالا با توجه به شفافیتی که در معاملات ایجاد می کند، شرایط عادلانه ای برای دسترسی همه تولیدکنندهها به مواد اولیه به وجود آورده است.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس اضافه کرد: در شرایط کنونی و پس از چندین سال تجربه، بورس کالا به آن بلوغ رسیده که بخواهد مشکلات واحدهای پاییندستی اعم از مشکلات فنی، کیفیت و تامین مواد اولیه را حل کند و اگر هم هر خللی در روند معاملات مشاهده شود باید با هماهنگی و مشورت فعالان صنعت در کارگروه تنظیم بازار و در بازار شفاف بورس حل و فصل شود.
عرضه سیمان در بورس کالا با آغاز به کار دولت دوازدهم
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان در هفته گذشته از آغاز عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا خبر داد و گفت: در حال حاضر تمامی موانع برای عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا برطرف شده وهماهنگیهای لازم در این زمینه صورت گرفته است.به طوری که به محض استقرار دولت دوازدهم شاهد عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا خواهیم بود.
عبدالرضا شیخان افزود: اقدامات لازم برای ورود سیمان به رینگ صادراتی بورس کالا تا حدی پیش رفته است که تنها چند پرسش از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص چگونگی انجام معامله،نحوه خریداری کشورهای همسایه از بورس کالا و افزایش سهم صادرات سیمان باقی مانده است که انجمن سیمان به زودی پاسخ این سوالات را به وزارت صنعت ارسال خواهد کرد.
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه با استقرار دولت دوازدهم شاهد عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا خواهیم بود، اظهار کرد: صادرات سیمان از طریق بورس کالا باعث شفاف سازی قیمت این محصول شده و در آمد تولید کنندگان را از محل صادرات تامین می کند و باعث ایجاد نظم در این حوزه می شود .
استفاده از ظرفیت بورس کالا برای صادرات گندم مازاد داخلی
براساس مصوبه هیات دولت به شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران اجازه داده میشود پس از خرید گندم از کشاورزان نسبت به عرضه موجودی گندم مازاد بر ذخایر راهبردی خود در تالار صادراتی بورس کالا یا در قالب مزایده بینالمللی با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام کنند.
بر اساس این مصوبه به کارخانجات آردسازی سراسر کشور اجازه داده میشود با هماهنگی شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران و در چارچوب مفاد دستورالعمل اجرایی که توسط وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ می گردد، نسبت به خرید گندم مورد نیاز خود از طریق مراکز خرید مورد تایید شرکت یادشده از کشاورزان اقدام نمایند.
همچنین به شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران اجازه داده میشود پس از خرید گندم از کشاورزان نسبت به عرضه موجودی گندم مازاد بر ذخایر راهبردی خود در تالار صادراتی بورس کالا یا در قالب مزایده بینالمللی با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام کند.
عرضه پتروشیمی کردستان در بورس کالای ایران
از دیگر اتفاقات هفته گذشته نخستین عرضه پتروشیمی کردستان در بورس کالای ایران بود که پس از افتتاح در روز پنجم فرودین ماه سال جاری با حضور رئیس جمهور ، مراحل پذیرش را طی کرد.
براین اساس فعالان تالار نقره ای در روز 30 خرداد ماه شاهد نخستین عرضه پلی اتیلن سبک فیلم2420E02 پتروشیمی کردستان بودند.
ظرفیت اسمی کارخانه پتروشیمی کردستان، تولید 300 هزارتن پلی اتیلن سبک در سال بوده و بزرگترین سرمایه گذاری صنعتی در این استان به شمار می رود و یکی از خصوصیات بارز این پتروشیمی امکان ایجاد صنایع پایین دستی به منظور اشتغال و ارزش افزوده بیشتر است.
پوست اندازی بورس کالا با توسعه ابزارهالی مالی
یک کارشناس بورس های کالایی نیز به توسعه بازار مالی بورس کالا اشاره کرد و گفت: سرعت پیشرفت بازار مالی در بورس کالا قابل قبول است به طوریکه سال گذشته ارزش معاملات بازار مالی از بازار فیزیکی پیشی گرفت تا شاهد پوست اندازی بورس کالا با توسعه ابزارهالی مالی به نسبت سال های قبل باشیم.
فرزاد هیبتی به توسعه بازار مالی بورس کالا اشاره کرد و گفت: در این بخش ابزارهای متنوعی بر مبنای محصولات جدید عملیاتی شده است که از جمله آنها می توان به راه اندازی قراردادهای آپشن، رونق بازار آتی، انتشار اوراق سلف موازی، معاملات گراهی سپرده کالایی و به تازگی صندوق طلا اشاره کرد.
وی تصریح کرد:از عمده ترین وظایف بورس کالا ایجادی محیط و بستری امن و شفاف جهت انجام معاملات است که با توسعه نرم افزارها این موفقیت حاصل شده است البته هنوز کاستیهایی در سامانه معاملات وجود دارد، اما اگر بخواهیم سامانه معاملاتی را با سایر بورسها مقایسه کنیم در شرایط به مراتب بهتری قرار داریم.