توسعه صنعتی در پرتو منطقه ویژه اقتصادی بانه

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز کردستان، منطقه ویژه اقتصادی به محدوده جغرافیایی در داخل مرز کشور اطلاق می‌شود که قوانین تجاری حاکم بر آن تا حد زیادی در قیاس با سایر نقاط کشور از محدودیت کمتری برخوردار است.

منطقه ویژه اقتصادی هم امکان صادرات محصولات به خارج کشور را فراهم می‌کند، هم موجب بهبود وضعیت محصولات وارداتی و صنایع مربوط به آن می‌شود.

راه اندازی یک نمونه کسب‌و‌کار خارجی در داخل کشور، شروع کار مستلزم اجاره یا احداث یک سوله یا مکانی برای استقرار ماشین‌آلات و نیازمند صرف هزینه اولیه زیادی است.

در گام بعدی برای وارد کردن تجهیزات مورد نیاز، باید تعرفه گمرکی پرداخت شود که ممکن است این فرآیند نیز بار مالی سنگینی تحمیل کند و مجموعه این عوامل موجب می‌شود هزینه تمام شده کارآفرین برای تولید محصول افزایش یافته و در نتیجه قدرت رقابت‌پذیری در مقابل محصولات مشابه کاهش یابد.

بخش اقتصادی برای رفع این مشکل و تسهیل امور کارآفرینان و سرمایه‌گذاران حقیقی برای ورود به عرصه تولید، راهکار مناسبی در نظر گرفته است. راه‌اندازی چنین کسب‌وکار‌هایی در مناطق ویژه اقتصادی تا حد زیادی موجب کاهش هزینه‌های تولیدی فعالان اقتصادی می‌شود.

کار آفرینی با بهره‌گیری از منطقه ویژه اقتصادی
۱۰ سال قبل بود که مصوبه ایجاد منطقه ویژه اقتصادی بانه در ۱۵ کیلومتری غرب این شهر و در پنج کیلومتری مرز سیرانبند مصوب و عملیات اجرایی آن در سال ۹۶ آغاز شد.

منطقه ویژه اقتصادی بانه یکی از طرح‌های پیشران توسعه کردستان است که طرح جامع آن به همراه هفت منطقه ویژه اقتصادی دیگر در کشور ۲۹ دی ماه امسال در جلسه شورای عالی مناطق آزاد تجاری مورد موافقت قرار گرفت.

در اوایل قرار بود منطقه ویژه اقتصادی بانه صرفا به واحد‌های صنایع تبدیلی و بسته‌بندی اختصاص پیدا کند که بعد با مصوبه هیات دولت این مهم تغییر پیدا کرد و امکان سرمایه‌گذاری بخش‌های غذایی و خوراکی، فلزی، شیمیایی و نساجی و سلولزی در آن فراهم شده است.

منطقه ویژه اقتصادی بانه ۸۵ هکتار و در۲ فاز طراحی شده و مساحت مرحله اول آن ۳۵ هکتار است که از این میزان ۲۰ هکتار آن به فضای صنعتی و تولیدی اختصاص پیدا کرده است.

این منطقه می‌تواند صنعتی شدن کردستان را در پی داشته باشد، استانی که لحاظ جغرافیایی از موقعیت ویژه‌ای درکشور برخوردار و ۲۲۷ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق (اقلیم کردستان) دارد که دسترسی را نه تنها با کشور عراق وسوریه (بندر لاذقیه بعنوان نزدیک¬ترین فاصله زمینی) بلکه به کشور‌های اروپایی نیز سهل نموده و همین عامل، ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای توسعه صادرات و ترانزیت برای اقتصاد کشور فراهم کرده است.

این استان دارای یک مرزرسمی بین المللی (مرزرسمی باشماق مریوان) است که می‌توان آن را یک بندر خشک صادراتی قلمداد نمود وتمامی رویه‌های گمرکی درآن انجام می‌شود و در بیشتر سال‌ها رتبه سوم ترانزیت کشور را به خود اختصاص داده و یک بازارچه رسمی مرزی (سیرانبند بانه) را دارد که صادرات کالا درآن انجام می‌شود.

در چند سال اخیر حجم مبادلات تجاری در مبادی رسمی و گمرکی استان روبه افزایش بوده بطوری که هم اکنون حجم مبادلات تجاری بصورت رسمی (صادرات+واردات +ترانزیت) درشرایط تحریم، تنها از طریق مرز بین المللی باشماق مریوان سالانه بالغ بر ۶ میلیارد دلار است.

همین ظرفیت‌ها باعث شده تا به کردستان به عنوان دروازه توسعه غرب کشور نگاه شود و این مهم گام به گام در حال رشد و شکوفایی است.

واحد‌هایی که در منطقه ویژه اقتصادی بانه احداث می‌شوند طبق قانون تا ۱۳ سال از پرداخت مالیات معاف هستند و می‌توانند بدون هیچ مانع و مشکلی هم اقدام به واردات مواد اولیه مورد نیاز خود از سایر کشور‌ها و همچنین ورود تجهیزات و تکنولوژی‌های نوین کنند.

هر سرمایه‌گذاری که امروز بخواهد در هر نقطه از کشور اقدام به سرمایه‌گذاری در مناطقی به غیر از مناطق ویژه اقتصادی یا آزاد کند باید هزینه زیادی بابت خرید زمین پرداخت کند که همین امر تا حدودی توجیه اقتصادی هر گونه طرحی را با شکست مواجه خواهد کرد.

 

وجود منطقه ویژه اقتصادی بانه در کنار به صرفه بودن هزینه‌ای که بابت خرید زمین و شرایط مطلوب پرداخت بهای آن (۲۰ درصد نقد و ۸۰ درصد اقساطی) دارای مزایایی هم، چون صدور مجوز و پروانه بهره‌برداری آن بدون طی مراحل وقتگیر و افتادن در پروسه بروکراسی اداری و تامین سریع و آسان تجهیزات و مواد اولیه است.

اشتغالزایی برای ۶۳۰ نفر در ۲۱ واحد تولیدی
استاندار کردستان با اشاره به اینکه تاکنون به ۲۱ نفر از سرمایه‌گذاران واجد شرایط در فاز یک منطقه ویژه اقتصادی بانه زمین واگذار شده است، افزود: براساس برآورد انجام شده با راه اندازی این ۲۱ واحد برای ۶۳۰ نفر اشتغال ایجاد خواهد شد.

بهمن مرادنیا افزود: واحد‌هایی که در این منطقه راه ادندازی می‌شود، در زمینه تولید محصولات غذایی و خوراکی، فلزی، شیمیایی، نساجی و سلولزی درفاز نخست فعالیت خواهند کرد.

وی با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ نفر برای دریافت زمین و سرمایه‌گذاری در فاز نخست منطقه ویژه اقتصادی بانه درخواست داده بودند، اضافه کرد: با پالایش انجام شده توسط اعضای کارگروه استانی منطقه ویژه، افرادی که قصد آن‌ها تولید و اشتغال است، انتخاب و به آن‌ها زمین واگذار شد.

استاندار کردستان تاکید کرد: به رغم همه مشکلات و موانع پیش آمده به ویژه در حوزه کمبود اعتبارات طی دو، سه سال اخیر عملیات اجرای منطقه ویژه اقتصادی بانه و ایجاد زیرساخت‌ها در آن انجام شد.

 شیوع بیماری کرونا و تشکیل نشدن جلسات صدور پروانه بهره‌برداری و تصویب طرح جامع این منطقه را که قرار بود اسفند سال گذشته انجام شود ۱۰ ماهی به تاخیر انداخت، ولی در این مدت هم فعالیت برای اجرای این طرح متوقف نشد و شورای راهبری منطقه ویژه بانه در استان کردستان به بررسی متقاضیان زمین در این منطقه پرداخت.

فاز نخست آماده استقرار واحد‌های تولیدی
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان با اشاره به اینکه فاز نخست منطقه ویژه اقتصادی بانه در ۳۵ هکتار آماده واگذاری است، اظهار داشت: این فاز دارای زیرساخت‌های آب، گاز، برق و تلفن است.

احمد خسروی با اشاره به اینکه جدول گذاری و خیابان کشی در فاز نخست انجام شده است، افزود: در این فاز اراضی در ۱۰۰ قطعه تقسیم بندی و به متقاضیان واگذار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مساحت اراضی را از ۲ هزار تا ۲ هزار و ۵۰۰ مترمربع و برخی قطعات هم تا سه هزار مترمربع تعیین شدند، اضافه کرد: ۲۱ قطعه در این فاز آماده و اراضی آن به متقاضیان واگذار شده است.

خسروی دیوارگذاری منطقه ویژه اقتصادی بانه انجام و عملیات آماده سازی فاز ۲ این منطقه هم آغاز شده و در این فاز هم ایجاد ۱۰۰ قطعه زمین برای واگذاری به متقاضیان تعریف شده است.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان با اشاره به اینکه ۹۰ درصد عملیات آماده سازی فاز ۲ این منطقه انجام شده است، گفت: تامین زیرساخت‌های مورد نیاز فاز دوم مستلزم تامین اعتبار است.

خسروی با اعلام اینکه برای ایجاد فاز نخست این منطقه تاکنون ۲۴ میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان اعتبار هزینه شده است، افزود: برای ایجاد فضای سبز و همه خدمات موجود در این فاز نیاز به مبلغی ۲ برابر میزان اعتبار هزینه شده داریم.

وی با اشاره به اینکه فاز نخست برای تولید و جذب سرمایه گذاری آماده است، اظهار داشت: قیمت تمام شده هر مترمربع زمین در فاز نخست منطقه ویژه اقتصادی بانه برای شرکت شهرک‌های صنعتی ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان است.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان با اشاره به اینکه قیمت هر مترمربع زمین در منطقه ویژه اقتصادی در سال گذشته ۱۸۰ هزار تومان تعیین شده بود، گفت: امسال این مبلغ برای منطقه ویژه اقتصادی بانه براساس کارشناسی انجام شده ۲۱۰ هزار تومان است.

خسروی با اشاره به اینکه قیمت هر مترمربع زمین سالانه تا ۴۰ درصد قابلیت افزایش دارد، یادآور شد: مبلغ مذکور به منظور حمایت از سرمایه گذاری در این منطقه به این میزان تعیین شده است.

وی اظهار داشت: ۲۰ درصد قیمت تعیین شده اراضی منطقه ویژه اقتصادی توسط متقاضیان به صورت نقد و مابقی هم در اقساط دو ساله باید پرداخت شود.

بسته جذاب برای سرمایه گذاری
فراهم کردن زمینه راهبرد (استراتژی) نوین برای توسعه و گسترش منطقه به منظور افزایش تولید و صادرات، ارتقای سطح فناوری (تکنولوژی) و بهره‌گیری از فناوری‌های برتر و نوین اقتصادی، جذب سرمایه‌های خارجی و داخلی، به وجود آوردن عرصه فعالیت‌های تولیدی و تجاری برای افزایش صادرات کالا و ارائه بهینه خدمات برای حضور فعال در بازار‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به وجود آوردن فرصت‌های شغلی تازه و ارتقای سطح اشتغال و کم کردن هزینه‌های تولید از جمله اهداف شکل‌گیری مناطق ویژه اقتصادی است.

این اهداف و امتیازاتی که برای مناطق ویژه اقتصادی در نظر گرفته شده، بسته جذابی را برای سرمایه‌گذاران عرضه می‌دارد و از سوی انگیزه لازم را در مسئولان فراهم می‌آورد تا بتوانند از این ظرفیت در راستای رونق اقتصادی آن منطقه بهره‌گیری کنند.

کردستان در مسیر توسعه‌یافتگی خود با چالش‌هایی نظیر نرخ بالای بیکاری، نبود صنایع بزرگ و مادر و سرمایه‌گذاری ناکافی در بخش‌های صنعتی و تولیدی روبرو است و منطقه ویژه اقتصادی می‌تواند در صورت همت جمعی مسوولان، زمینه ساز توصعه صنعتی را فراهم کند.

از سویی دیگر کولبری شغل غیررسمی بخش زیادی از ساکنان غرب و شمال غرب ایران است و آمار‌های غیررسمی تعدادشان در کردستان را حدود ۲۰هزار نفر اعلام می‌کند که اگر واحد‌های صنعتی این منطقه ویژه اقتصادی آن هم در نقطه صفر مرزی راه اندازی شود، می‌تواند در کاهش‌ این معضل هم نقش داشته باشد.