کنفرانس امنیتی مونیخ
گوترش: توزیع فراگیر واکسن تنها راه عبور از کابوس کروناست
دبیرکل سازمان ملل متحد تصریح کرد توزیع فراگیر واکسن کرونا، تنها راه عبور از کابوس کروناست.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شبکه تلویزیونی وابسته به خبرگزاری آسوشیتدپرس، آنتونی گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنانی که به صورت مجازی برای کنفرانس امنیتی مونیخ پخش میشد گفت: آزمونها و چالشهای جهانی ما، بزرگتر و پیچیدهتر میشوند. باوجود این، پاسخهای ما همچنان تکه تکه و ناکافی است. کووید-۱۹ این مسائل را به خوبی عیان کرد بطوریکه نقاط شکننده و شکستگیهای عمیق را نشان داد.
وی افزود: این آسیب پذیریها بسیار فراتر از بیماری همه گیر (کووید ۱۹) و مسائل حوزه سلامت عمومی است. فاجعه اقلیمی در کمین ماست، نابرابریها و تبعیض در حال نابود کردن بافت اجتماعی (کشورها) است، فساد در حال از بین بردن اعتماد است، مبارزه برای حقوق زنان با فشاری برای به عقب راندن مواجه است، اهداف توسعه پایدار از مسیر خود خارج شده است، رفتارهای غرب وحشی در فضای سایبری سبب شده است عوامل جدیدی از بی ثباتی بوجود بیاید و حتی رژیم خلع سلاح هستهای در حال تحلیل رفتن است با وجود تصمیمات اخیر ایالات متحده و روسیه برای تمدید پیمان استارت جدید.
باید کارگروه جهانی کرونا تشکیل شود
دبیرکل سازمان ملل متحد تصریح کرد باید کارگروه جهانی کرونا تشکیل شود. گوترش گفت: سال دو هزار و بیست و یک باید سالی باشد که دوباره به مسیر درست بازگردیم. بهبودیافتن از بیماری همه گیر (کووید ۱۹) فرصتی برای ماست. به نظر بنده، چهار موضوع مهم پیش روی ما است. موضوع اول عبارتست از برنامه واکسیناسیون جهانی. واکسن باید برای همگان در همه جا و به قیمت مناسب، موجود باشد. برابری در واکسیناسون برای نجات جان انسانها و نجات اقتصادها، ضروری است. کشورها باید دوزهای اضافی (واکسن) را به اشتراک بگذارند و میلیاردها دوزی را برای طرح ابتکاری کوواکس تامین کنند که برای اجرای کامل این طرح لازم است. درعین حال، لازم است ظرفیت جهانی تولید واکسن، حداقل دو برابر شود آنهم از طریق به اشتراک گذاشتن لیسانس ساخت واکسن و انتقال فناوری.
وی افزود: به نظر بنده، گروه بیست به خوبی در موقعیتی قرار دارد که یک کارگروه اضطراری تشکیل دهد تا یک برنامه جهانی واکسیناسیون آماده کنند و براساس آن، کشورها، شرکتها، نهادهای بین المللی و موسسات مالی را دور هم جمع کنند، هرگونه اختیاراتی که لازم است به دست بیاورند، تخصص علمی را به دست بیاورند و ظرفیت مالی و تولیدی را نیز کسب کنند. بنده حاضر هستم کل ساختار سازمان ملل متحد را برای حمایت از این تلاش بسیج کنم که سازمان جهانی بهداشت شروع کند.
گوترش در ادامه افزود: اولویت دوم ما باید تلاش برای به صفر رساندن ورود آلایندگی کربنی مرتبط با اثر گلخانهای تا اواسط قرن جاری باشد. دلایلی هم برای امید به این مسئله وجود دارد. در حال حاضر، کشورهایی که بیش از شصت و پنج درصد آلایندگی کربنی ناشی از آنها است و بیش از هفتاد درصد از اقتصاد جهانی را در اختیار خود دارند، متعهد شده اند که تا سال دو هزار و پنجاه، آلایندگی کربنی منجر به اثر گلخانهای را به صفر برسانند. بیایید این ائتلاف را تا کنفرانس تغییرات اقلیمی ماه نوامبر به نود درصد برسانیم.
وی افزود: همه کشورها، شهرها، شرکتهای بزرگ و نهادهای مالی باید معیارهایی به منظور به صفر رساندن آلایندگی کربی منجر به اثر گلخانهای تا سی سال آینده تعیین کنند. این اقدامات باید همین حالا شروع شود و باید گامهای عینی برداشته شود. باید برای آلایندگیهای کربنی هزینه وضع شود. باید به حمایتهای مالی و یارانههایی پایان داده شود که برای ذغال سنگ و دیگر سوختهای فسیلی در نظر گرفته میشود و این منابع مالی را برای انرژیهای تجدیدپذیر و این گذار صحیح به سمت این انرژیها سرمایه گذاری کرد.»
توزیع فراگیر واکسن کرونا تنها راه عبور از کابوس کروناست
دبیر کل سازمان ملل متحد تصریح کرد توزیع فراگیر واکسن کرونا، تنها راه عبور از کابوس کروناست. گوترش گفت: کاملا روشن است که وضعیت کنونی آشفته است. البته ما شاهد علائم خوبی هستیم بطوریکه کشورهای غربی از (ابتکار ضدکرونایی) کوواکس حمایت می کنند. شاهد آن هستیم که چند کشور اعلام کرده اند واکسن اضافی خود را با دیگر کشورها به اشتراک خواهند گذاشت. اما هفتاد و پنج درصد دوزهای واکسن کرونا که تاکنون توزیع شده است فقط در ده کشور بوده است. بیش از یکصد کشور جهان تاکنون حتی یک دوز هم از این واکسن دریافت نکرده اند. خطر مطرح این است که اگر ما فقط کشورهای توسعه یافته را واکسینه کنیم و اجازه دهیم ویروس در کشورهای در حال توسعه گسترش یابد، ویروس دچار جهش خواهد شد.
وی افزود: با جهش ویروس، گونه جدید ویروس هم خطرناک تر خواهد بود و توان بیشتری برای مقاومت در مقابل واکسنها خواهد داشت و احتمال دارد کابوس آن بار دیگر دامنگیر کشورهای توسعه یافته شود یعنی همان کشورهایی که تصور می کردند از مردمان خودشان محافظت کرده اند اما با واکسنهای قدیمی قادر نخواهند بود با گونه های جدید ویروس مقابله کنند. به همین علت، ضروری است همه جهانیان بسیج شوند تا همه انسانها در همه جا واکسینه شوند آنهم در سریعترین زمان ممکن. برای همین منظور به یک کارگروه اضطراری نیاز داریم. به نظر من، گروه بیست بهترین بستر برای تشکیل چنین کارگروهی است.
جهان نباید به دنیای دوقطبی تبدیل شود
دبیر کل سازمان ملل متحد با اشاره ضمنی به تنشهای چین و آمریکا، تصریح کرد جهان نباید به دنیای دوقطبی تبدیل شود.
آنتونی گوترش در بخشی از سخنانش که به صورت مجازی برای کنفرانس امنیتی مونیخ پخش میشد، گفت: اولویت سومی که باید مدنظر داشت کاستن از تنشهای ژئوپلیتیک و تقویت دیپلماسی برای رسیدن به صلح است. وقتی بزرگترین قدرتها با یکدیگر اختلاف داشته باشند نمیتوان بزرگترین مشکلات را حل کرد. دنیای ما نمیتواند شاهد آیندهای باشد که دو اقتصاد بزرگ جهانی، جهان را به دو قطب مخالف هم تقسیم کنند و با یکدیگر اصطکاک شدید داشته باشند بطوریکه هریک از آنها واحد پولی خودشان و قوانین مالی و تجاری خودشان را داشته باشند. این اختلافها در حوزه اینترنت و ظرفیت و راهبرد هوش مصنوعی نیز وجود دارد.
وی افزود: اختلاف در حوزه فناوری و اقتصاد در حال تبدیل شدن به شکاف ژئواستراتژیک و نظامی است. ما باید به هر قیمتی که شده باشد از این وضع جلوگیری کنیم. بنده میخواهم درخواست خود برای صلح جهانی را بار دیگر تکرار کنم. در چند فرایند صلح شاهد برخی نشانههای امیدبخش بوده ایم، اما در جاهای دیگر این تنشها همچنان ادامه دارد و همه در این میان، بازنده هستند. درعین حال، ما به آتش بس در حدی فراتر از میدانهای نبرد سنتی نیاز داریم، مکانهایی از قبیل خانه ها، سرکار و مدارس و حمل و نقل عمومی و جاهایی که زنان و دختران با خشونتی فراگیر مواجه هستند. در فضای سایبری نیز این وضعیت وجود دارد بطوریکه شاهد وقوع انواع حملات در همه روزها هستیم. فناوریهای دیجیتال باید نیرویی در جهت خیر باشد. در عین حال، این امر مستلزم ممنوعیت کامل تسلیحات مرگبار خودکار است که خطرناکترین بعد هوش مصنوعی است.
چندجانبه گرایی در جهان باید تقویت شود
دبیرکل سازمان ملل متحد تصریح کرد چندجانبه گرایی در جهان باید تقویت شود. گوترش گفت: مسئله چهارم (در اولویتهای جهانی) عبارتست از اینکه زمان آن فرارسیده است که حکمروایی جهانی برای قرن بیست و یک بازتعریف شود. سازوکارهای صحیح امنیتی که بیش از هفتاد و پنج سال پیش ایجاد شد، مانع از وقوع جنگ جهانی سوم شد. اصول مشترک ما باید برای قرن بیست و یکم استمرار داشته باشد. این سخن به معنای یافتن راههای جدیدی به منظور رسیدن به خیر عمومی جهانی، ایجاد جهانی شدنی منصفانه، و حل چالشهای مشترک است. ما به دیوان سالاری جدیدی نیاز داریم بلکه لازم است چندجانبه گرایی تقویت شود تا جهان در قالب شبکهای در هم تنیده باشد که براساس آن، سازمانهای جهانی و منطقهای و نهادهای اقتصادی و سیاسی در کنار هم باشند.
وی افزود: باید چندجانبه گرایی فراگیر باشد که با فعالان اقتصادی، شهرها، دانشگاهها و جنبشها تعامل داشته باشد برای رسیدن به برابری جنسیتی، اقدام برای محافظتهای اقلیمی، و عدالت نژادی. چندجانبه گرایی باید به گونهای باشد که به حقوق نسلهای آتی احترام بگذارد. بسیاری معتقدند که چندقطبی فزاینده در جهان، به خودی خود تضمین کننده صلح است. اما برای درک مسئله باید به تاریخ نگاه کرد. بیش از یک قرن پیش، اروپا چندقطبی بود، اما هیچ سازوکار حکمروایی چندجانبه وجود نداشت که نتیجه این امر، بروز جنگ جهانی اول بود.»
گوترش در ادامه گفت: «الان زمان آن است که همبستگی و همکاری بین المللی وجود داشته باشد آنهم برای مقابله با چالشهایی که در مقایسه با چالشهای گذشته، بزرگتر و پیچیدهتر است. من معتقدم اگر ما مصمم باشیم میتوانیم به هدف مشترکمان نائل شویم.»
غرب باید با چین تعامل کند
دبیرکل سازمان ملل متحد تصریح کرد غرب باید با چین تعامل کند و از چندجانبه گرایی گریزی نیست. گوترش درباره چالشهای اروپا و آمریکا گفت: «به نظرم، نکته نخستی که در این باره باید مدنظر داشت این است که متحدشدن غرب، مهم است. در سالهای اخیر کشورهای غربی در درون خود دچار اختلاف بوده اند. آنچه درباره دولت بایدن شاهد آن هستیم و تازگی دارد، عزم روشن برای ائتلافهای دو سوی اقیانوس اطلس (اروپا و امریکا) است. نکته دوم اینکه غرب باید درک کند که دنیای امروزی بسیار چندقطبیتر از گذشته است. غرب باید راهی پیدا کند تا ارزشهای خود را تثبیت کند. منظورم ارزشهای مربوط به روشن بینی، عقلانیت، روامداری و حقوق بشر به عنوان ارزشهایی در کانون خود است. در عین حال، غرب در مسیر تثبیت ارزشهای خود، باید به صورت معنادار به گفتگو و همکاری با دیگر کنشگران اصلی در عرصه جهانی مبادرت کند.»
گوترش در ادامه افزود: «برای نمونه میتوان به یک رابطه حیاتی اشاره کرد که عبارتست از رابطه غرب با چین. بی تردید، موضوع حقوق بشر، موضوعی است که به مواجهه (غرب و چین) میانجامد، اما همگرایی منافع در حوزههایی از قبیل تغییرات اقلیمی (بین چین و غرب) وجود دارد. ضروری است مذاکرات جدی درخصوص ابعاد مرتبط با تجارت و فناوری (بین غرب و چین) انجام شود. این حوزهها میتوانند حوزههایی برای همکاری باشند یا حوزههایی برای تقابل جدی. به همین علت، به نظرم ضروری است رویکردی مبتنی بر اصول، اما در عین حال عملگرا داشته باشیم. فکر میکنم غرب ابتدا باید متحد شود و بتواند ارزشهای خودش را تثبیت کند، اما در عین حال قادر باشد در دنیای چند قطبی به تعامل بپردازد، نهادهای چندجانبه را تقویت کند و بسترهایی برای همکاریهای ممکن برای مقابله با چالشهای عظیمی پیدا کند که پیش رویمان قرار دارد از جمله کووید، تغییرات اقلیمی، نابرابری و مسائل دیگر.»