راهکارهای رفع موانع سیاستی برای توسعه تولید کمپوست تصویب شد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، عصر امروز در پنجاه و هشتمین جلسه کارگروه مدیریت پسماند کشور، دو دستور ارائه گزارش روند پیشرفت مصوبات پنجاه و هفتمین جلسه کارگروه ملی و بررسی وضعیت مدیریت پسماند‌های استان گیلان مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت.

شینا انصاری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در آغاز این جلسه گفت: مدیریت پسماند‌های استان گیلان و استان‌های شمالی کشور با توجه به بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی یکی از چالش‌هایی است که سه استان شمالی کشور با آن درگیر هستند.

وی افزود: مسئله انباشت پسماند و نشت شیرابه زباله‌ها ناشی از عدم توجه به موضوعات محیط زیستی و مدیریت پسماند بوده است که در ادوار گذشته مورد غفلت قرار گرفته است. در حال حاضر مهم‌ترین مسئله‌ای این استان‌ها مدیریت پسماند و شیرابه‌های زباله‌هاست که مشکلات جدی ایجاد کرده.

در زمان بررسی دستور اول این جلسه گزارشی از بررسی استاندارد‌های مدیریت پسماند و تولید کمپوست ارائه شد. این گزارش حاصل مطالعه‌ای تطبیقی بود که استاندارد‌های تولید کمپوست میان ایران و کشور‌های آمریکا، کانادا، آلمان، سوئد، سوئیس و هند را بررسی می‌کرد. براساس این گزارش روشن شد که استاندارد‌های ایران در زمینه تولید کمپوست استاندارد‌هایی سخت‌گیرانه‌تر از دیگر کشور‌ها بوده و همین مسئله سبب شده تا تولید کمپوست و همچنین استفاده کشاورزان از آن با مانع عمده مواجه شود که ریشه سیاستی دارد.

براساس این گزارش، بازار جهانی کمپوست در سال‌های اخیر با گسترش زیادی همراه بوده است. به نحوی که در سال ۲۰۲۴ سهم ۳۷ درصدی از بازار مصارف کود را در بر گرفته است. بر همین اساس در جلسه کارگروه ملی پسماند مقرر شد تا با همکاری‌های سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان ملی استاندارد و وزارت جهاد کشاورزی و همچنین شهرداری‌ها روند تولید کمپوست با موانع قانونی کمتری مواجه شده و با سرعت بیشتر در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد.

در این جلسه، محمد جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس جمهور بیان کرد: ما هنوز بررسی روشنی نداریم که با نشت شیرابه زباله‌ها و دفن آنها چه اتفاقی در خاک رخ می‌دهد. از سوی دیگر مسئله پراکندگی آلودگی در محیط‌های اطراف انباشت زباله و شهر‌ها و روستا‌های اطراف آن مسئله مدیریت پسماند و تولید کمپوست را ضروری‌تر از هر وقت دیگری کرده است.

وی افزود: استاندارد‌هایی که امروزه در کشور ما برای تولید کمپوست درجه یک وضع شده تا حدی سختگیرانه است؛ به شکلی که استاندارد کشور‌های اروپایی و آمریکای شمالی قابلیت سهل‌الوصول‌تری را برای تولید کمپوست ایجاد می‌کند، اما در کشور ما استاندارد‌های سخت‌گیرانه عملا سبب شده تولید کمپوست در کشور ما با موانع مواجه شود و پای نگیرد.

قائم‌پناه ادامه داد: با واقع‌بینی بیشتر و نزدیک کردن استاندارد‌ها به سطحی منطقی و منطبق با واقعیت‌های کشور می‌توانیم هم به احیای خاک کمک کنیم و هم این که مسئله انباشت پسماند و وضعیت مغفول‌مانده سایت‌های انباشت زباله و مناطق مسکونی و زیستی اطراف آن را به حد قابل توجهی مدیریت کنیم.

معاون اجرایی رئیس جمهور و رئیس کارگروه ملی مدیریت پسماند، در ادامه این جلسه بیان کرد: انتظار می‌رود تا با همکاری دستگاه‌های ذیربط حاضر در کارگروه، قدری از سختگیری در استاندارد‌ها کاسته شود چرا که این مسئله عملا موجب تولید و مصرف کمپوست را گرفته و شرایط خاک و محیط زیست را با معضلات زیادی همراه کرده است. بهتر است در این زمینه واقع‌بینانه‌تر عمل کنیم.

قائم‌پناه همچنین با اشاره به بازار چندهمتی تولید کمپوست پیشنهاد داد که وزارت جهاد کشاورزی می‌تواند نرخی پایه برای خرید تضمینی کمپوست به شهرداری‌ها اعلام کند. مسئله‌ای که می‌تواند موجب افزایش تولید کمپوست توسط شهرداری‌های کشور باشد.

در این جلسه که هادی حق‌شناس استاندار گیلان نیز در آن حضور داشت، گزارشی از وضعیت پسماند و انباشت آن در استان گیلان ارائه شد. طبق این گزارش مسئله عمده استان گیلان در زمینه پسماند به مرکز این استان و شهر‌های رشت، صومعه‌سرا و فومن اختصاص می‌یابد. به گفته حق‌شناس شهر رشت در حدود ۱۰۰۰ تن زباله در روز تولید می‌کند که در استان گیلان به دلیل بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی و همچنین وجود ذخایر اکولوژیک بسیار مهمی، چون جنگل‌های سراوان، امکان دفن این زباله‌ها در استان وجود ندارد.

در این جلسه پیشنهاداتی از سوی دستگاه‌های مختلف برای حل مسئله پسماند گیلان مطرح و در آخر قرار بر این شد که راه حل‌های مدیریت پسماند در استان گیلان بررسی شود و دستگاه‌های مربوطه در همکاری با یکدیگر به موضوع رفع انباشت پسماند و راه حل‌های مرتبط با آن بپردازند.