چشم انداز صنعت حلال در کشور
یکی از موارد تدوین شده در سند چشم انداز ۱۴۰۴، پیشرویی ایران در حوزه صنعت حلال در جهان و منطقه است.
به گزارش خبرنگار تحریریه صنعت
خبرگزاری صداوسیما استانداردها امروز در جهان نقش بسیار مهمی در تجارت جهانی و تسهیل مبادلات کالا در بازارهای جهانی دارند که یکی از مهمترین و شناخته شدهترین استانداردها در عرصه بین المللی، استاندارد صنعت حلال است.
صنعت حلال به دو بخش محصولات و خدمات تقسیم شده که در بخش محصولات شامل محصولات غذایی و غیر غذایی است و در بخش خدمات حلال شامل گردشگری، خدمات پزشکی، رسانه، سرگرمی ها، بیمارستانها و کلینیکهاست.
این صنعت در جهان قدمت چندانی ندارد و از آغاز مطرح شدن صنعت حلال در جهان ۲۰ سال بیشتر نمیگذرد.
آقای ابراهیمی مدیرکل دفتر تخصصی امور بین المل و حلال سازمان ملی استاندارد درباره سابقه شکل گیری این صنعت میگوید: در آغاز شکل گیری نشان حلال در جهان حلیت محصولات بر اساس فقه مذاهب چهارگانه تدوین میشد که با عضویت جمهوری اسلامی ایران به عنوان تنها کشور شیعه با مذهب جعفری و ارائه پیشنهادهای متعدد در حوزههای مختلف حلال امروز بیش از ۹۶ درصد استانداردها در حلال با مشارکت همه مذاهب و شرع مقدس اسلام در حال تدوین و عرضه است.
آقای اسلام پناه رئیس سازمان ملی استاندارد درباره وضعیت نشان حلال در کشور میگوید: در حال حاضر با تعدادی از کشورهای اسلامی وارد مذاکرات جدی در زمینه پذیرش متقابل و به رسمیت داشتن نشانها شده ایم و این دستیابی به هدف نهایی با صدور انبوهی از نشان حلال در داخل کشور رقم میخورد.
وی ادامه میدهد: باید بتوانیم با توسعه وترویج نشان حلال ایران به صورت انبوه و گسترده این نشان را نیز مانند نشان نانو و نشانهای دانش بنیان در روش اجرا و صدور به ویژه برای طیف علمی و نخبگانی کشور متبلور کنیم.
به گفته رئیس سازمان ملی استاندارد نشان حلال در وضعیت خوبی قرار دارد و سهم بازار ما در این گردش اقتصادی حتما به نفع تولید کنندگان و صادرکنندگان رشد میکند.
استقبال از این صنعت در میان مسلمانان و غیر مسلمانان روز به روز در حال افزایش است و این گستردگی در حالی است که متاسفانه در میان ۱۰ کشور برتر و صادرکننده محصولات حلال در جهان هیچ کدام کشورهای اسلامی نیستند و جمهوری اسلامی ایران می تواند با توسعه نشان حلال و اعطای نشان حلال به محصولات غذایی و غیر غذایی در رشد و ارتقاء صادرات غیر نفتی نقش بی بدیل را بازی کند.
نشان حلال در بین مسلمانان تضمین کننده سلامت، کیفیت، ایمنی و به ویژه حلیت مورد اقبال قرار گرفته است. در میان کشورهای غیر مسلمانان نیز به ویژه در کشور هلند به دلیل اطمینان و اعتماد به سلامت و کیفیت، اقبال خوبی به نشان حلال وجود دارد.
در واقع نشان حلال فقط یک نشانه مذهبی نیست بلکه فرایندی است که از مزرعه تا سفره نقش غیر قابل انکار و غیر قابل جایگزینی در توسعه تجارت جهانی دارد و از آنجایی که ایران جزء پنج کشور عضو سازمان همکاریهای اسلامی وارد کننده بیشترین محصولات حلال است اگر تولید کنندگان محصولات به ویژه در حوزه غذایی، نساجی و چرم اقدام به دریافت نشان حلال کنند، توانایی افزایش صادرات محصولات حلال به جای واردات آن را خواهیم داشت.
آقای نوری تولید کننده محصولات غذایی حلال در کشور در این باره میگوید: محصولاتی که نشان حلال دارند این امکان را برای تولید کنندگان فراهم میکند که بتوانیم محصولاتمان را به بازارهای خارجی و به خصوص کشورهای مسلمان صادر کنیم.
به گفته وی در حال حاضر به برخی کشورها صادرات در حال انجام است که با افزایش تولیدات حلال حجم صادرات و دامنه کشورهای هدف برای صادرات بیشتر میشود.
هم اکنون ایران جزو ۲۳ کشور صادرکننده نشان حلال در جهان است و در سازمان همکاریهای اسلامی ۲۳ کشور انجمن صادرکنندگان نشان حلال را تشکیل داده اند که جمهوری اسلامی ایران از سال گذشته یکی از اعضای فعال آن به شمار میرود.
همچنین ایران در سازمان استانداردسازی و اندازه شناسی سازمان همکاریهای اسلامی با نام اختصاری اسمیک عضویت دارد و ضمن عضویت یکی از اعضای سیزدهگانه هیئت مدیره، عضو فعال ۱۷ کمیته فنی تدوین استاندارد اسمیک، رئیس و دبیر کمیته کشاورزی اسمیک است که در این جایگاه فعالانه در تدوین استانداردهای حلال مشارکت دارد.
گردش مالی صنعت حلال در جهان ۲ هزار ۸۰۰ میلیارد دلار است که از این میزان حدود یک هزار و ۶۰۰ میلیارد دلار آن مربوط به گردش مالی غذای حلال است و سهم ایران در این حوزه حدود علی رغم ظرفیتهای موجود فقط یک درصد است.
به گفته ابراهیمی مدیر کل دفتر تخصصی امور بین الملل و حلال سازمان استاندارد، میزان گردش مالی محصولات حلال ایران در حوزه غذا یک درصد از میزان جهانی آن است در صورتی که ظرفیت کشور به مراتب بالاتر از این مقدار در حوزههای دیگر مانند گردشگری حلال، خدمات پزشکی حلال و تولیدات محصولات غیر غذایی است و حداقل جایگاه ما با برنامه ریزی در سال ۱۴۰۲ با همکاری سازمان توسعه تجارت، مراجع و نهادها، رسیدن به بالاتر از ۵ درصد گردش مالی جهانی دور از انتظار نیست و یکی از موارد تدوین شده در سند چشم انداز بیست ساله پیشرویی ایران در حوزه صنعت حلال تا سال ۱۴۰۴ در جهان و منطقه است.
روند صدور نشان حلال در در کشور در گذشته قابل توجه نبوده به طوری که صدور این نشان تا سال ۱۴۰۰ فقط برای ۸۰ کالای ایرانی صادر شده که در سال ۱۴۰۱ این عدد به هزار نشان حلال رسیده است، اما در حال حاضر رو به افزایش است طوری که امسال صدور ۱۰ هزار نشان حلال برای تولیدات ایرانی هدف گذاری شده است و به گفته متولیان، رسیدن به این عدد آسان است و قطعاً پیش از این هم امکان صدور نشان حلال برای محصولات و خدمات وجود خواهد داشت.
به گفته کارشناسان صنعت حلال با تسهیل دریافت نشان حلال برای تولید کنندگان این محصولات، ضمن ایجاد انگیزه و ترغیب به تولید سهم ایران را به ۵ درصد از گردش مالی این صنعت میرساند که برای تولید کنندگان و صادرکنندگان مزیتهای اقتصادی را به همراه دارد.
آقای مقنیان از تولید کنندگان محصولات غذایی حلال در کشور در این باره میگوید به طور قطع وقتی ما در کشوری اسلامی این محصولات را تولید میکنیم امکان عرضه محصولات تولیدی این شرکت در فروشگاههای مختلف کشورهای همسایه و دیگر کشورها وجود دارد که نتیجه آن افزایش مشتریهای ما در کشور و سایر کشورها است.
بر اساس قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد سازمان ملی استاندارد تنها مرجع صدور نشان حلال در کشور است که با اصلاحاتی در رویه صدور این نشان شرایط را برای تولید کنندگان این نوع محصولات تسهیل کرده است.
آقای اسلام پناه در این باره میگوید: در بسته تحولی تسهیلگری که درباره روند صدور نشان حلال تدوین شده حداکثر زمان صدور نشان حلال نباید بیشتر از ۱۰ روز کاری به طول بیانجامد چراکه مجموعهای از اطلاعات و دادهها و دانشها در سازمان استاندارد وجود دارد.
از دیگر مزیتهای دریافت نشان حلال توسعه صادرات غیر نفتی و حضور تولیدات ایرانی در بازارهای جهانی و منطقهای است.
گزارش از زهره پرورش خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما
در این باره ببینید